چرخه حمایتی ایمن در دره نوردی فنی

گروه یاوران کوه استان اصفهان

تکامل و ارتقاع ایمنی با اجراء زنجیره حمایتی کار در ارتفاع

( 1 )

گزیده از مقالات چرخه تکاملی ایمنی در دره نوردی کمیته مطالعات و تحقیقات گروه

مقدمه

چند سالی است که ورزش دره نوردی در کشور عزیزمان در میان جوانان علاقه مندان

بسیاری پیدا نموده است اما متاسفانه به خاطر  عدم آموزشهای مناسب وآگاهی اصولی از

این رشته ورزشی جذاب که خود از چندین زیر مجموعه مهم تشکیل گردیده است و به علت

گستردگی فنون و تجهیزات در این گستره ورزشی این علاقه مندان دچار حوادث تلخ که

 بعضا منجر به مرگ یا صدمات غیر قابل جبرانی می گردند  .. اینکه جایگاه این رشته

ورزشی در سطح کشور در بین دیگر رشته ها چگونه قرار دارد خارج از این بحث  میباشد

اما اینکه  ما و علاقه مندان به این رشته جذاب پر طرفدار چگونه می توانیم از این حوادث

 که اکثرا به علت عدم اگاهی و داشتن  تجهیزات و تجربه  مناسب  بوده جلوگیری بعمل

آوریم  مهمترین امر در نوشته شدن این مقاله میباشد ....

 

 

با توجه به تحقیقات و مطالعات و تمرینات این گروه در خصوص گرد آوری فیلم های

آموزشی بعضا خارجی و ترجمه آن -  جزوه ها و کلیه مقالات و بررسی موشکافانه 

و تمرینات بسیار زیاد   در مورد استفاد از ابزارهای دره نوردی فنی  در کارگاههای مختلف هم در

مکانهای با جریان  آبی  و غیر ابی  در ارتفاعات کوهستانها تا عمق دره ها  و

تجزیه و تحلیل این تمرینات به کرار در طول  چهار سال و با احداث بیش از   صدها

  کارگاه فنی در ارتفاع با سرفصل های  مختلف  آموزشی تحقیقاتی به یک نتیجه علمی

 فنی تجربی رسیدم

 

که پیمایش دره  ها با هر  درجه سختی و  در هر محیطی با جریانهای

 ابی و غیر ابی  آن شما را ملزم به رعایت  یک چرخه یا زنجیره  اصولی برای حمایت

جان شما  مینماید  که  فارغ  از درجه سختی و  اسانی برای گذر  و سلامت هر دره

نوردی نیاز به رعایت   این اصول  حمایتی  میباشد که گروه این  اصول  را بصورت

    یک زنجیره یا  چرخه   حمایتی با هدف ارتقاء دانش فنی  و ایمنی  همراه با  سلامت

جانی  دره نوردان تشریح  می نمائیم .  

 

 

تذکر : تاکنون عزیزان زیادی در این راه ارتقاء دانش فنی و ایمنی در دره نوردی ...  قدم

های بسیار ارزشمندی برداشته اند اما به دلیلی که به آن اشاره می نمایم هنوز به آن ضریب

اطمینان  بالای ایمنی برای سلامتی جان علاقه مندان نرسیده ایم . برخی از این دلایل بشرح

زیر میباشد .

الف : آموزش علاقه مندان با فضای واقعی دره ها بسیار متفاوت بوده و زمانی که علاقه

 مندان در این فضای واقعی قرار می گیرند بسیار اسیب پذیرند

ب: اکثر برنامه ها برای لیدرها دره نورد  فقط جنبه در آمدی داشته و به بررسی و تحلیل

 عملکرد و نتیجه گیری درست برای بالا بردن سطح تجربه نمی پردازند

پ : در اکثر پیمایش ها با کمترین آگاهی از خطرات و کمترین تجهیزات ممکن وارد محیط

شده و بخاطر این امر همیشه در خطر اسیب قرار دارند   

ت :  دره نوردی فنی نیاز به تجربه بسیار بالا و تمرینات مداوم در محیط های همسطح با

 دره ها که باید با استاندارد سازی و ایمنی آن محیط آموزشی اقدام به این  تمرینات گردد   

ث : اموزش در این بخش با یک دوره مقدماتی و پیشرفته به هیچ عنوان جوابگوی ورود به

 دره ها نمی باشد کار آموزان باید بصورت سطح بندی پایه ای و با گذراندن تمرینات در

 مکانهای استاندارد شده و ایمن با  تجربه های واقعی در سطح این آموزشها قرار گیرندو از

نزدیک با خطرات ان آشنا گردیده و تجربه های درسطح واقعی خطرات در این محیطها ی

ایمن  بیاموزند

ج: نسخه آموزش غربی و آمریکایی دره نوردی در سطح آن کشورها عالی است باید مورد

نظر قرار گیرد  اما ما باید  نسخه آموزشی بومی و اقلیمی خودمان را تنظیم نماییم .

تذکربند ج  : سطح بندی مناطق خاص و عام دره ها .. تیم های نظارتی بر ایمن سازی

مسیرها .. اموزش اصولی اهالی مناطق مورد استفاده برای اینکار .. جداسازی دره نوردی

گردشی با دره نوردی فنی ..ووو... 

 

 

 

چه باید کرد ؟ و چگونه باید اندیشید ؟

یگانه راه بر طرف نمودن کلیه خطرات و خطاها برای جلوگیری از کج اندیشیدن ها  بوجود

 آوردن یک مسیر واحد برای آموزش در این رشته است که با یادگیری اصولی روشهای

  کشورهای پیشرفته در این رشته  و تنظیم این اصول و  روشها آموزشی بصورت تمرینات

 سطح بندی شده درمکانهای  بومی ومناطق خاص در این کشور هماهنگ با فرهنگ وتمدن

 این ملت   برای خود میباشد 

 

 

 

با گسترش دره نوردی فنی در اروپا و امریکا و قسمتی از آسیا شرکت های بزرگ ساخت

تجهیزات کوهنوردی برای کسب درامد به این بازارجدید که حوضه گسترده ای هم دارد

وارد شدند طراحی ها با هدفهای متفاوت شروع گردید تنوع ابزارها نشان از گستردگی

 حوضه مالی این رشته می دهد با گذشت چند دهه و کاربرد این ابزار الات و تجربه های

به دست امده کار ساخت این ابزار الات تخصصی تر گردید و از حوضه کاربرد معمولی و

 در آمدی به حوضه تخصصی ایمنی وارد گردید امروزه هر ابزاری که مسئله ایمنی شخص

 را مد نظر نگیرد به راحتی از چرخه این ورزش کنار گذاشته می شود و این موضوع

باعث بوجود آمدن  رقابتی سخت برای ساخت ابزار های مورد استفاده در این رشته   برای

کشورهای و شرکتهای تولید کننده این ابزار الات  در آمده است .

 

 

 

سه اصل مهم در دره نوردی فنی یعنی -  فرود . صعود و امداد ...هر کدام از این اصل ها

  نیاز به یک چرخه حمایتی متناسب با خود دارد

تذکر ما در این جا به مواردی از این  نوع .. پیمایش  خشک و تر بودن دره  ..امکانات

شخصی  (کوله.. کفش ..  چادر ..غیره ).. تعداد نفرات ..مشخصات لیدر.. اب هوا ..اقلیم و

 غیره  اشاره ای نداشته و خارج از بحث فنی میباشد البته همه موارد بسیار مهم و در هر

 برنامه بطور خاص باید مد نظر گرفته شده  باشد ولی در این مقاله ما  بیشتر به این سه

اصل یعنی فرود فنی . صعود فنی و امداد فنی در چرخه  یا زنجیره حمایتی ایمن میپردازیم

چرخه یا زنجیره حمایتی ایمن در قسمت فرود ..  بطور واضح و مبرهن ما برای عبور از

 کوهستان ها  دره ها و  آبشارها تنگه ها همیشه درمحاسبات  با دو اصل کلی  درگیر می

 باشیم اول ارتفاع دوم گذر و شیوه های عبور که مهمترین نکته در این گذر و عبور فاکتور

 سقوط میباشد که با در نظر گرفتن این فاکتور سقوط سیستم بر پایی کارگاه با انواع مختلف

شیبها (شیب کم تا معلق ) وابزارهای متفاوت با هدفهای متغیر برپا می گردد انواع کارگاهها

در دره نوردی فنی ... طبیعی (بلوک درخت .. ) – مصنوعی (بولتها – میخها .. ) –

ترکیبی  ( بصورت ثابت و متغیر..  برگشت پذیر.. ) و بسته به محیط با جریان آبی یا بدون

جریان ابی دارد که خود این قسمت نیاز به چرخه حمایتی دیگری با عنوان چرخه حمایتی

گذر از جریانهای آبی دارد که فرود و تجهیزات یک بخش از آن میباشد و بخش دیگر

شناخت وراههای ایمن گذر از آن می باشد 

 

 

این گروه با بر پایی سی مورد از این مدل کارگاه

هم در جریانهای ابی شدید رودخانه هاو دره ها  و هم بدون جریانهای ابی برای تمرین و

 کسب تجربه و تحقیقات  با لوازم مخصوص دره نوردی ( طناب وقرقره وتجهیزات

انفرادی ... ) اقدام به برپایی این مدل کارگاه ها درسایت های و مناطق متفاوت و بکر هم

داخل استان و هم خارج از استان اصفهان  نموده و با گرفتن فیلم و عکس و بررسی نقاط

ضعف و قوت در احداث این مدل کارگاه ها به تجربیات ارزشمندی رسیده ایم که در این بخش

 هم زنجیره حمایتی ایمن مخصوص به این روشها را تنظیم نموده ایم و در کلیه برنامه ها بکار

 گرفته ایم که نتیجه آن جلوگیری از حوادث مربوط به این مدل کارگاهها بوده است که از

این بابت شکر گذار در گاه حق تعالی می باشیم .  با توجه به ضرورت و نیاز هر شخص

 دره نورد در ارتباط با شناخت این مدل کارگاهها توضیحات مختصری از تجربیات

این گروه   دراین قسمت آورده میشود  در بخش جریانهای ابی  احداث  

کارگاه از حالت  عمودی  به حالت افقی تغییر

 

 

 پیدا  میکند و در اصطلاح دره نوردی گذر عرضی یا تیرول (تراورس )

نامیده میشود که خود این مدل کارگاهها برای گذر از چریانهای آبی تند و خطرناک با حجم

آب بالا و سرعت زیاد به دوروش احداث میگردد الف اجداث  کارگاه به روش دو  طناب

بصورت موازی در کنار هم واحداث کارگاه به روش دو طناب روی هم (زیرو رو ) با

چرخه وزنجیره حمایتی مخصوص به خود برپا میگردد در بعضی ازاین مدل کارگاههای

 عرضی هم کارگاههای بصورت  تراورس  عرضی تیرول (افقی ) و هم کارگاههای

 بصورت فرود  عمودی با هم ترکیب شده و گذر بصورت عرضی و در نقطه ای از آن

بصورت عمودی ( فرود ) اجراء می گردد ...  ( احداث کارگاه تیرول با فرود از روی آن

 .. ترکیب کارگاههای افقی و عمودی دره نوردی ) که این روش زدن کارگاه یعنی ترکیب

کارگاه افقی و عمودی (تیرول و فرود و صعود روی آن ) از مهمترین کارگاههای امداد

ونجات در دره نوردی می باشد

 

 

   و اما چرخه یا زنجیره حمایتی فرود

گذر از هر ارتفاعی نیاز به تجهیزاتی دارد که این تجهیزات بستر مناسب و ایمن را

برای شخص فرود رونده مهیا می گرداند و عدم استفاده و بکار گیری هر کدام از این

وسایل و تجهیزات و نداشتن علم کافی در جهت ترکیب و بکارگیری این تجهیزات باعث

بروز حادثه های منجر به مرگ یا آسیب های جدی می گردد. زنجیره حمایتی فرود بعد از

حضور در منطقه و برای احداث کارگاه اغاز می گردد نوع سنگ برای احداث کارگاه های

 مصنوعی (بولت کوبی – میخ گذاری ) یا استحکام درخت برای کارگاههای طبیعی طریقه

زدن و برپایی کارگاه و هدف از آن تعداد نفرات عبور کننده .... همه و همه در چرخه

حمایتی قرار می گیرند اولین و اصلی ترین بخش در چرخه یا زنجیره حمایتی کارگاه می

باشد که در اصل مطمئن ترین نقطه اتکاء برای فرود می باشد که شناخت کارگاهها و زدن

 آن از تخصصی ترین کار در دره نوردی میباشد (نوع کارگاهها ..اهداف ..) در مباحث

قبلی توضیح دادشد اینکه ما چند روش و نمونه کارگاه داریم بسته به سطح علم و اگاهی و

 تمرین و هنر شخصی دره نورد  است که در این قسمت قرار می گیرد که در اصل با

تجربه ترین شخص باید مسئولیت آن را بپذیرد اما نظر  ما در این بحث ( چرخه حمایتی

کارگاه استاندارد آموزشی در سنگ های مناسب با زاویه استاندارد و فاصله مناسب  بوده

شناخت سنگ بولت و پلاک مخصوص و اصول صحیح سوراخکاری استاندارد و برپایی

کارگاه مصنوعی اولین چرخه از زنجیره حمایتی می باشد (لازم به ذکر است که استفاده از

بولتهای مخصوص اچ اس آ شماره ده و پلاک های مخصوص  برای زدن کارگاه های

آموزشی با زاویه متناسب حداقل دو بولت و پلاک با در نظر گرفتن نوع سنگ آن قسمت

   استاندارد می باشد و بالا ترین ضریب استقامتی رادر مقابل شوک های وارده دارا میباشد)

 ادامه دارد

 

پایان قسمت اول ..تنظیم کمیته مطالعات و تحقیقات گروه یاوران کوه استان اصفهان 

 

 

برچسب‌ها: دره نوردی فنی زنجیره حمایتی در ارتفاع کارگاه . توتم . وی تی پروسیک ....